ปฐมฤกษ์เปิดคอลัมน์เตือนภัยสหกรณ์ฉบับแรกเข้าสู่พุทธศักราชใหม่ ปี 2553 ทีมงานกลุ่มวิเคราะห์
ข้อมูลทางการเงิน ขอร้อยเรียงเรื่องราวดีๆ เตือนภัยสหกรณ์ตลอดปี 2552 เป็นลำดับดังนี้
มกราคม 2552 เริ่มเดือนแรกของปี การพัฒนา EVA สู่ SEVA: มูลค่าเพิ่มเชิงเศรษฐกิจและสังคม-สู่ความ
ยั่งยืนของสหกรณ์ เป็นการต่อยอดจาก EVA ตอนที่ 1 และ 2 ที่ปูพื้นไว้ช่วงปลายปี 2551 พัฒนาสู่ SEVAปรับเพิ่ม
มุมมองทางสังคมที่แวดล้อมสหกรณ์ และการขับเคลื่อน 3 ตัวแปรสำคัญ 1) ตัวขับเคลื่อนมูลค่าทางการเงิน
(Financial Value Drivers) 2)ตัวขับเคลื่อนมูลทางการดำเนินงาน (Operational Value Drivers) 3)ตัวขับเคลื่อน
มูลค่าทางสังคม(Social Value Drivers) เพื่อใช้เป็นเครื่องมือสนับสนุนการบริหารจัดการสหกรณ์
กุมภาพันธ์ 2552 CFSAWS:ss (ซี-เอฟ-ซอ) ให้อะไร? ด้วยรางวัลดีเด่น ประเภทนวัตกรรมการให้บริการ
ประชาชน ประจำปี 2551 ที่ได้รับเป็นการันตีการให้อะไร พร้อมคุณสมบัติเครื่องมือที่สามารถมองผ่านข้อมูลทางการ
เงินส่งเป็นสัญญาณไฟ เขียว เหลือง แดง เตือนภัยสหกรณ์ได้อย่างรวดเร็ว ทันการณ์และทันเวลา ภายใน 1 นาที สู่
การเฝ้าระวังทางการเงินเป็นเช่นไร ปกติ มากขึ้น พิเศษ หรือพิเศษเร่งด่วน รวมถึงช่องทางการเข้าถึงเครื่องมือ
CFSAWS:ss และหน่วยบริการที่ให้คำปรึกษา
มีนาคม 2552 ภาวะเศรษฐกิจทางการเงินของสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรไทย ปี 2551 ตรงกับเดือนเกิด
ของกรมตรวจบัญชีสหกรณ์ และตรงกับปีที่เศรษฐกิจโลกเผชิญกับปัจจัยลบหลายด้านและมีความรุนแรงมากเป็น
ประวัติการณ์ พบว่า ธุรกิจภาคสหกรณ์โดยรวมได้รับผลกระทบน้อย และยังมีแนวโน้มที่ดีในเชิงบวก ทุนดำเนินงาน
และการลงทุนขยายเพิ่มขึ้นทุกด้าน มีกำไรเพิ่มขึ้น การเงินคล่องตัว มีกำลังซื้อจากสมาชิกค่อนข้างมากราว 10ล้านคน
พร้อมแนะในปี 2552 สร้างความเข้มแข็งภายใน กำหนดมาตรการเพื่อดูแลผลกระทบและวางกลไกช่วยเหลือสมาชิก
ด้านราคา ให้สามารถวางแผนการผลิตและได้รับผลตอบแทนที่เหมาะสม รวมถึงการดูแลสภาพคล่องทางการเงินให้
เพียงพอ
เมษายน 2552 มองผ่านสหกรณ์ : สภานการณ์หนี้ครัวเรือนในระดับฐานราก จากความร่วมมือครั้งที่ 3
กรมตรวจบัญชีสหกรณ์และศูนย์พยากรณ์เศรษฐกิจและธุรกิจมหาวิทยาลัยหอการค้าไทย ร่วมสำรวจสถานการณ์
หนี้ครัวเรือนสมาชิกสหกรณ์ทุกภูมิภาคทั่วประเทศเพื่อสะท้อนหนี้ในระดับฐานราก พบว่า สมาชิกเกษตรกรมีหนี้
ในระบบ(66.70%)มากกว่าหนี้นอกระบบ(33.30%) ส่วนการผ่อนชำระหนี้เกินรายได้ของตัวเอง และมีแนวโน้มของ
การก่อหนี้นอกระบบมากขึ้น ประชาชนระดับฐานรากร้อยละ 70 มีปัญหารายได้ไม่พอรายจ่าย หนี้เพิ่มมากว่ารายได้
ที่เพิ่มขึ้น ดังนั้นทั้ง ภาครัฐ ภาคเอกชน และประชาชนคงจะต้องร่วมมือกันฟันฝ่าวิกฤตการณ์นี้ไปให้ได้พร้อมๆ กัน
พฤษภาคม 2552 วิกฤตเศรษฐกิจกระทบเศรษฐกิจสหกรณ์ออมทรัพย์หรือไม่ อย่างไร... ด้วยวิกฤต
เศรษฐกิจโลกถดถอยลงอย่างน่าตกใจมากเป็นประวัติการณ์ กระทบต่อทุกภาคส่วนธุรกิจ แถมซ้ำเติมจากวิกฤตการ
เมืองที่ร้อนแรงเพิ่มขึ้นเป็นลำดับ แต่ธุรกิจการเงินภาคสหกรณ์ออมทรัพย์มีผลกระทบค่อนข้างน้อย สามารถดำเนิน
ธุรกิจได้เป็นปกติ ด้วยทุนของสหกรณ์ที่มั่นคงและเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง สมาชิกสะสมหุ้นรายเดือนและออมเงิน
สะสมอย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่องในทุกปี ส่งผลให้สหกรณ์มีปริมาณเม็ดเงินหมุนเวียนในระบบอย่างต่อเนื่องเช่นกัน
สามารถสร้างรายได้และมีผลกำไรเพิ่มขึ้นให้กับสหกรณ์ พร้อมแนะสหกรณ์ต้องเฝ้าติดตามสถานการณ์อย่างใกล้ชิด
มีวินัยทางการเงิน และใช้ข้อมูลทางบัญชีเพื่อการบริหารจัดการเงิน ยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียง
มิถุนายน 2552 เส้นทางสู่...ความมั่นคงเข้มแข็งอย่างยั่งยืนของสหกรณ์ไทย แนะวิเคราะห์การรู้เท่าทัน
สภาวการณ์ทางการเงินตั้งแต่ อดีต-ปัจจุบัน-อนาคต การใช้เครื่องมือเตือนภัยทางการเงิน(CFSAWS:ss) ตรวจสุขภาพ
ทางการเงินตัวเองรู้ผลรวดเร็วภายใน 1 นาที เพื่อการเฝ้าระวังทางการเงิน และเตรียมพร้อมรับมือแก้ไขสถานการณ์ได้
อย่างทันการณ์ ทันเวลา นับเป็นก้าวแรกสู่ความมั่นคงเข้มแข็งอย่างยั่งยืนของสหกรณ์ไทยได้
กรกฏาคม 2552 SEVA เครื่องมือเพื่อช่วยสร้างวัฒนธรรมการสร้างมูลค่าเพิ่มให้สหกรณ์ ด้วยสถานการณ์
โลกที่เปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นแทบจะทุกวินาทีนั้น ก่อให้เกิดการปรับตัวของภาคธุรกิจ ธุรกิจภาคสหกรณ์ไทยที่มีสมาชิก
ราว 10 ล้านคนเศษที่เกี่ยวข้อง คงต้องคิด และตระหนักถึงการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับองค์กรและเริ่มทำให้ธุรกิจที่เกิด
ขึ้นมาอย่างมีคุณภาพเพื่อความอยู่รอดของธุรกิจในระยะยาว และเครื่องมือ SEVA จะช่วยสนับสนุนแนวคิดการตัดสิน
ใจได้เป็นอย่างดี โดยพิจารณาเริ่มปลูกฟังความคิดให้กับผู้บริหารสหกรณ์ สู่การจัดการความคิดเพื่อการตัดสินใจทั่วทั้ง
องค์กร และสื่อสารความคิดให้กับสมาชิก เพื่อให้เป็นกลไกของการสร้างคุณค่าและก้าวให้ทันกับการเป็นพลวัตโลก
และกฎกติกาใหม่ๆ ที่ได้เกิดขึ้นตามมา ซึ่งการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อมจะนำไปสู่การวิวัฒนาการเพื่อก้าวให้
ทันกับการแข่งขันได้และเพื่อความอยู่รอดอย่างยั่งยืนตลอดไป
สิงหาคม 2552 บทพิสูจน์ภาคเกษตรพึ่งพากลไกการรวมกลุ่มช่วงวิกฤต ปี 49-51 จากผลกระทบวิกฤต
เศรษฐกิจภาคการเกษตรไทย ช่วงปี 2549-2551 ธุรกิจภาคสหกรณ์ยังคงพัฒนาและมีแนวโน้มที่ดีในเชิงบวก จึงเป็น
บททดสอบได้เป็นอย่างดีสำหรับสถาบันเกษตรกรที่รวมกลุ่มกัน ผ่านกลไกทางบัญชีที่ได้มาตรฐาน โปร่งใส ตรวจสอบ
ได้นั้น สามารถผ่านช่วงวิกฤตเศรษฐกิจได้อย่างเข้มแข็ง กรมตรวจบัญชีสหกรณ์กับ 3 มาตรการสำคัญผลักดัน 1) เน้น
การกำกับดูแลสถาบันเกษตรกร ตรวจสอบ/แก้ไข/ร่วมมือผู้ตรวจสอบกิจการ 2) สร้างสหกรณ์ต้นแบบเพื่อผลักดันและ
สนับสนุนการสร้างวินัยทางการเงินสหกรณ์/สมาชิก 3) 7 ประเด็นสำคัญเพื่อ สร้างมาตรฐานการบัญชี /สร้างเครื่องมือ
(IT/ เตือนภัย) /สร้างความร่วมมือ 3 ฝ่าย (ผู้ตรวจสอบกิจการ/ผู้สอบบัญชี/สหกรณ์) /สร้างภูมิปัญญาทางบัญชี
สมาชิก/สร้างเครือข่ายธุรกิจวิสาหกิจชุมชน/สร้างความสนใจเกษตรกรรุ่นใหม่นักเรียน)/สร้างอาสาสมัครและครูบัญชี
อาสา รองรับสถานการณ์ในปี 2552-2553 เพื่อส่งเสริมสนับสนุนสถาบันเกษตรกรให้มีความเข้มแข็งและพึ่งพาตน
เองอย่างยั่งยืนต่อไป
กันยายน 2552 ภาวะเศรษฐกิจสหกรณ์และกลุ่มเกษตรกรช่วงครึ่งแรกปี 2552 ทุกภาคส่วนธุรกิจทั่วไป
เผชิญกับช่วงวิกฤตเศรษฐกิจและการเมืองค่อนข้างมาก แต่ธุรกิจภาคสหกรณ์ไทยยังคงสามารถดำเนินธุรกิจได้อย่าง
ราบรื่นเป็นปกติ และมีการพัฒนาที่ดีขึ้น ด้วยทุนที่มั่นคงและขยายเพิ่มขึ้นร้อยละ 11.93 ส่งผลธุรกิจโตขึ้นร้อยละ
11.53 และทำกำไรได้เพิ่มขึ้นร้อยละ 12.86 สมาชิกมีการออมเงินเฉลี่ยเพิ่มขึ้น มีระบบควบคุมภายในระดับดี-ดีมาก
เพิ่มขึ้นร้อยละ 7.55 น่าจะส่งผลให้ครึ่งหลังดำเนินไปได้อย่างต่อเนื่อง แนะยึดหลักพึ่งตนเอง เพิ่มความรวบคอบใน
การดำเนินธุรกิจบนพื้นฐานของข้อมูล เฝ้าระวังติดตามสถานการณ์ที่เป็นปัจจัยเสี่ยงทางธุรกิจ รวมถึงกระตุ้นให้สมาชิก
เข้าใจและหาทางแก้ปัญหาด้วยตนเอง มีวินัยทางการเงิน
ตุลาคม 2552 นวัตกรรม...วัฒนธรรมการเพิ่มมูลค่าภาคสหกรณ์ไทย เปิดตัวนวัตกรรมเด่น SEVA2009 ใน
งาน Thailand Research Expo 2009 และการเสวนาทางวิชาการ เรื่อง วัฒนธรรมการเพิ่มมูลค่าสหกรณ์และสังคม
หลากหลายมุมมองนักวิชาการทั้งภาครัฐภาคเอกที่ให้ความสำคัญของการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับองค์กรพฤศจิกายน
2552 นวัตกรรม...วัฒนธรรมการมูลค่าภาคสหกรณ์ไทย (ตอน2) ต่อเนื่องจากเดือนตุลาคม 2552 การประยุกต์ใช้
นวัตกรรมในการบริหารมูลค่าเพิ่มต้องคำนึงถึง 1)ความพร้อมขององค์กร บุคลากร 2) ความมุ่งมั่นของผู้บริหาร และ
ปัจจัยที่ทำให้มูลค่าเพิ่ม (EVA) มากหรือน้อย มี 3 เรื่อง 1)รายได้ 2)ค่าใช้จ่าย 3)การบริหารจัดการ ศักยภาพของ
เครื่องมือ SEVA2009 สามารถจำลองสถานการณ์เพื่อเป็นแนวทางการปรับปรุงมูลค่าเพิ่มใน 3 กลยุทธ์สู่แผนปฏิบัติ
การ 1)กลยุทธ์เก็บเกี่ยวกำไร(Harvest) 2) กลยุทธ์ประหยัดทุน (Econonmize) 3)กลยุทธ์หว่านทุนหวังกำไร (Sow)
ธันวาคม 2552 มองสหกรณ์ดี...ที่แม่สลอง เพื่อค้นหาสหกรณ์ต้นแบบ เสนอมุมมองดีๆของสหกรณ์การ
เกษตรแม่สลอง 2526 จำกัด จังหวัดเชียงราย ที่มีประสิทธิภาพดำเนินงานมีผลกำไรติดต่อกัน 4 ปี (ปี 2548-2551)
การบริหารเงินทุนมีมูลค่าเพิ่มขึ้นในทุกปี ไม่มีหนี้ค้าง ทุนเข้มแข็ง สภาพคล่องสูง ปัจจัยสำคัญ คือ ความร่วมมือกัน
ของ ประธานและคณะกรรมการมีความมุ่งมั่นพัฒนาสหกรณ์ และสมาชิกมีวินัยทางการเงิน
บทส่งท้ายปี 2552 การนำเสนอเรื่องราวหลากหลายอรรถรสทั้งเตือนภัย องค์ความรู้วิชาการ เหตุการณ์ดี
มาบอกกล่าวเล่าเรื่อง เพื่อจุดประกาย กระตุ้นแนวคิด เกิดมุมมอง สร้างสรรค์ และพัฒนาขบวนการสหกรณ์ไทยให้เข็ม
แข็งมีระบบพึ่งพากันอย่างยั่งยืนตลอดไป และต้องขอขอบคุณท่านผู้ที่ได้อ่านที่ได้ติดตามผลงานกันตลอดมา หวังเป็น
อย่างยิ่งว่าท่านคงได้รับประโยชน์บ้างไม่มากก็น้อย สวัสดี ปี 2552 และพบกับเรื่องราวดีๆในปี 2553
ที่มา : เพยาว์ กิมปฐม |